De sterke gevoeligheid voor conjunctuur in de Achterhoek maakt het extra moeilijk om goed opgeleide werknemers vast te houden of aan te trekken. Maar dat is nu juist waar de regio veel behoefte aan heeft. Landelijke subsidieplannen van het kabinet en de sociale partners hebben hier weinig effect gehad.

Het Regioplan Arbeidsmarkt Achterhoek analyseert de situatie grondig en komt met een voorstel voor werkgevers, werknemers en werkzoekenden. Het plan voorziet in honderden opleidingstrajecten voor een sterke en flexibele economie. De overheid investeert maximaal 3,75 miljoen euro mee.

Rigo van Raai en Henk Korten (UWV) zijn aanjager van het plan dat samen met een groot aantal partijen tot stand kwam*. "Tijdens het Achterhoeks Lentediner zei de minister heel benieuwd te zijn naar dit eerste regionale plan. Jan-Paul Kiefmann, de voorzitter van VNO-NCW Achterhoek, stelde voor het plan aan te bieden in Den Haag. De minister zou in z'n slaapzak voor de brievenbus gaan liggen. Daarom heeft hij behalve het plan ook een slaapzak gekregen."

Uniek is dat het plan verbinding legt tussen sectoren in plaats van alleen in het eigen straatje te kijken en te vegen. "De verschuivingen op de arbeidsmarkt schreeuwen hier als het ware om. En als je goed kijkt, liggen de mogelijkheden voor het oprapen. Neem werkzoekenden uit de installatietechniek die affiniteit met computers hebben. Zij zijn relatief simpel om te scholen tot CNC-verspaner (bediener van een computergestuurde freesmachine of draaibank, red.). Daarna kunnen ze aan de slag bij bedrijven in de metaal- en machine-industrie en de elektro- en installatietechniek."

Arbeidsmarkt in transitie

De Achterhoekse arbeidsmarkt kent een specifiek profiel en een eigen dynamiek. De bouw en de zorg zijn 'krimpsectoren'. Een deel van de banen in andere sectoren gaat verloren door de structurele bevolkingsafname en door automatisering, digitalisering en innovaties. Tegelijkertijd dreigt er in de nabije toekomst een tekort aan werknemers, met name in de techniek. Het plan voorziet in om- of bijscholing door werknemers naar een ander beroep te begeleiden of naar hetzelfde beroep bij een andere werkgever. Ook werkzoekenden kunnen via de Brug-WW een opleiding volgen en doen tegelijkertijd werkervaring op. Kansrijke overstapberoepen zijn wijkverpleegkundige, onderhoudsmonteur, lasser, procesoperator en commercieel/administratief medewerker verkoop. In alle gevallen ontvangt de werkgever die het traject mogelijk maakt de helft van de geïnvesteerde kosten als subsidie.

Flexibel opleiden

"We moeten toe naar véél flexibeler opleiden", zegt Van Raai. "Nu grijpen we achteraf in. De opleiding van de toekomst bereidt voor op nu nog 'onbekende' beroepen. Mensen leren daar hun vaardigheden veel breder toe te passen of bij te leren in een baan." Van Raai is ervan overtuigd dat de Achterhoekse opleidingsinstituten samen met werkgevers die uitdaging aankunnen. "De eigenzinnigheid en enorme vindingrijkheid van de Achterhoek staan garant voor slimme oplossingen. Dat zit ons in het bloed, en dat hebben we nu hard nodig."

De eerste trajecten starten in oktober. Meer informatie? Mail naar r.vanraai@graafschapcollege.nl.

*Stichting Studie Impuls Achterhoek (SIRA), VNO-NCW en FNV. Actieve partners zijn WVG Zorg en welzijn, ROC Graafschap College, POA Achterhoek, UWV en de Koninklijke Metaalunie. Regio Achterhoek heeft een rol gespeeld bij lobby en communicatie.

Vakkrachten voor de regio! Flexibel maatwerk door om- en bijscholing

Regioplan Arbeidsmarkt Achterhoek

Achterhoek Agenda 2020

Rigo van Raai, Jan-Paul Kiefmann, Henk Korten en Rik Swieringa overhandigen het Regioplan Arbeidsmarkt Achterhoek aan minister Asscher (28 mei 2015). Foto: Madelon Vink.